Hiện tượng trẻ sơ sinh tụt cân luôn khiến mẹ lo lắng, đặc biệt là trong những ngày đầu đời của bé. Nhưng mẹ đừng quá hoảng hốt nhé, vì đây thường là điều bình thường và có thể khắc phục nếu hiểu rõ nguyên nhân. Bài viết này sẽ giúp mẹ giải đáp thắc mắc về tình trạng tụt cân ở trẻ sơ sinh, các dấu hiệu cần lưu ý, cũng như cách chăm sóc bé để bé sớm tăng cân và phát triển khỏe mạnh.
1. Tụt Cân Ở Trẻ Sơ Sinh Là Gì?
Tụt cân sinh lý sau sinh
Ngay sau khi chào đời, trẻ thường bị tụt cân sinh lý – một hiện tượng hoàn toàn tự nhiên. Trong tuần đầu tiên, bé có thể giảm từ 5-10% cân nặng so với lúc mới sinh. Mẹ đừng lo, vì đây là cách cơ thể bé thích nghi với môi trường bên ngoài bụng mẹ.
Nguyên nhân chính của tụt cân sinh lý:
- Mất nước: Bé thải phân su và tiểu tiện trong những ngày đầu, dẫn đến mất nước tạm thời.
- Chưa hấp thụ đủ dinh dưỡng: Trong thời gian đầu, lượng sữa mẹ thường chưa nhiều và bé cũng đang tập làm quen với việc bú mẹ.
Thông thường, sau khoảng 10-14 ngày, bé sẽ lấy lại cân nặng ban đầu nếu được bú sữa đầy đủ.
2. Nguyên Nhân Khiến Trẻ Sơ Sinh Bị Tụt Cân Quá Mức
Thiếu sữa hoặc bú không hiệu quả
- Nếu mẹ ít sữa hoặc bé không ngậm đúng khớp ti, bé sẽ không nhận được đủ lượng sữa cần thiết.
- Bé có thể gặp khó khăn khi bú, nhất là nếu núm ti bình không phù hợp hoặc bé chưa bú đúng cách.
Bé mắc bệnh lý hoặc vấn đề sức khỏe
- Trẻ bị vàng da, nhiễm trùng sơ sinh hoặc các bệnh lý bẩm sinh có thể khiến bé bú kém, không hấp thụ đủ chất dinh dưỡng.
- Một số trẻ gặp vấn đề về hệ tiêu hóa như không dung nạp lactose hoặc hấp thụ kém.
Chăm sóc chưa đúng cách
- Mẹ chưa đảm bảo số cữ bú trong ngày hoặc bú không đều đặn.
- Bé không được bú sữa non ngay sau sinh – nguồn dinh dưỡng quý giá giúp bé tăng cường sức đề kháng.
3. Dấu Hiệu Cần Lưu Ý Khi Bé Tụt Cân
Tụt cân sinh lý là bình thường, nhưng nếu mẹ thấy các dấu hiệu sau thì cần đưa bé đi khám ngay:
- Bé giảm hơn 10% cân nặng ban đầu và không lấy lại sau 2 tuần.
- Da bé nhăn nheo, mắt trũng sâu, môi khô – dấu hiệu bé mất nước nghiêm trọng.
- Bé quấy khóc nhiều, bú kém hoặc ngủ li bì bất thường.
- Bé đi tiểu ít hơn 6 lần/ngày hoặc nước tiểu có màu vàng đậm.
4. Cách Khắc Phục Tụt Cân Ở Trẻ Sơ Sinh Hiệu Quả
4.1. Đảm bảo bé được bú đủ sữa
- Tăng cữ bú: Mẹ nên cho bé bú từ 8-12 lần mỗi ngày, cả ngày lẫn đêm. Điều này giúp bé nhận đủ dinh dưỡng và kích thích mẹ tiết sữa nhiều hơn.
- Chỉnh tư thế bú đúng: Hãy đảm bảo bé ngậm đúng khớp ngậm. Nếu mẹ chưa biết cách, đừng ngại nhờ bác sĩ hoặc chuyên gia tư vấn.
- Kết hợp sữa công thức: Nếu sữa mẹ không đủ, mẹ có thể cho bé dùng thêm sữa công thức phù hợp với độ tuổi của bé.
4.2. Bổ sung dinh dưỡng và chăm sóc cho mẹ
- Mẹ cần ăn uống đủ chất, bổ sung thực phẩm giàu protein, canxi, sắt và các loại vitamin.
- Uống đủ nước (ít nhất 2-3 lít mỗi ngày) và tránh căng thẳng để duy trì nguồn sữa chất lượng.
4.3. Hỗ trợ tiêu hóa cho bé
- Mẹ có thể massage nhẹ nhàng vùng bụng bé để kích thích tiêu hóa và giảm đầy hơi.
- Một số bé có thể được bổ sung probiotics theo chỉ định của bác sĩ để cải thiện hệ tiêu hóa.
4.4. Theo dõi sức khỏe bé định kỳ
Đừng quên đưa bé đi khám định kỳ để đảm bảo bé phát triển tốt. Nếu bé vẫn giảm cân hoặc có dấu hiệu bất thường, mẹ nên trao đổi ngay với bác sĩ.
5. Phòng Ngừa Tụt Cân Ở Trẻ Sơ Sinh
- Cho bé bú sữa non: Ngay sau sinh, mẹ hãy cho bé bú sữa non – nguồn dinh dưỡng vàng giúp tăng sức đề kháng và ổn định cân nặng.
- Theo dõi cân nặng thường xuyên: Cân bé định kỳ sẽ giúp mẹ nhận biết sớm nếu bé bị sụt cân bất thường.
- Đảm bảo mẹ khỏe mạnh: Một người mẹ khỏe mạnh cả về thể chất và tinh thần là điều kiện tốt nhất để chăm sóc bé yêu.
6. Khi Nào Cần Đưa Bé Đi Khám?
Mẹ nên đưa bé đi khám ngay nếu:
- Bé giảm cân kéo dài hoặc không tăng cân trong vòng 2 tuần đầu.
- Bé có các dấu hiệu mất nước nghiêm trọng như mắt trũng sâu, môi khô, da nhăn nheo.
- Bé bú rất ít, quấy khóc liên tục hoặc ngủ li bì bất thường.
Kết Luận
Hiện tượng trẻ sơ sinh tụt cân có thể khiến mẹ lo lắng, nhưng hầu hết trường hợp đều là tụt cân sinh lý và sẽ sớm khắc phục nếu mẹ chăm sóc đúng cách. Hiểu rõ nguyên nhân, theo dõi sức khỏe bé thường xuyên và đảm bảo bé được bú sữa đầy đủ là chìa khóa giúp bé phát triển khỏe mạnh.
Nếu mẹ còn bất kỳ thắc mắc nào hoặc cần thêm thông tin, hãy truy cập Mom Cares ngay hôm nay để nhận sự hỗ trợ từ các chuyên gia chăm sóc trẻ sơ sinh! Bé khỏe mạnh, mẹ an tâm!
